Δυνατό να κάνουν πίσω οι τράπεζες και να περιορίσουν τον αριθμό των εκποιήσεων, υπό τον φόβο υποχώρησης της τιμής των ακινήτων, εκτιμά η Κομισιόν. Επιπλέον, το θέμα των εκποιήσεων έχει ακόμη μια σοβαρή πτυχή, όπως την αξιολογεί η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (ΕΑΤ), διαπιστώνοντας ότι η Κύπρος έχει τη χειρότερη επίδοση στην ΕΕ σε ό,τι αφορά τον χρόνο ανάκτησης (μη εξυπηρετούμενου) οικιστικού δανείου, δηλαδή, εν ολίγοις, της απόκτησης της εξασφάλισης που τέθηκε για εγγυημένο οικιστικό δάνειο.

Πιο αναλυτικά, η κυριότερη σχετική πρόβλεψη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι ότι ο ρυθμός των εκποιήσεων θα μειωθεί το επόμενο διάστημα και θα παραμείνει σε σχετικά χαμηλά επίπεδα τους επόμενους μήνες. Η ΕΕ σημειώνει ότι «δεν είναι σαφές πόσο πρόθυμες θα είναι οι τράπεζες να προχωρήσουν με εκποιήσεις στο σημερινό περιβάλλον, ειδικά εάν ανακοινωθούν νέα περιοριστικά μέτρα, λόγω της πανδημίας ή εάν οι τιμές των ακινήτων μειωθούν σημαντικά». Αναφέρει επίσης ότι η ποιότητα ενεργητικού των τραπεζών ενδέχεται να επηρεαστεί το 2021, μετά την άρση του μορατόριουμ στην πληρωμή δόσεων αλλά και λόγω των ευπαθειών που υπάρχουν. Επισημαίνεται ακόμα ότι η παρατεταμένη κρίση, που θα οδηγήσει σε υψηλότερη ανεργία και χαμηλότερα έσοδα, θα μπορούσε να παρεμποδίσει τις δυνατότητες πληρωμής των νοικοκυριών, αλλά και των επιχειρήσεων.

Ευπάθειες υπάρχουν, επίσης, από τα σημαντικά ανοίγματα των τραπεζών σε ευάλωτους τομείς και από τη διατήρηση ενός ψηλού επιπέδου ιδιωτικού χρέους. Ανησυχεί επιπλέον η ύπαρξη στρατηγικών κακοπληρωτών. Λαμβάνοντας υπόψη τη χαμηλή συμμετοχή δανειοληπτών στο σχέδιο Εστία, η Κομισιόν εκτιμά ότι αυτή η επιλογή υποδηλώνει ότι είναι διαδεδομένη η στρατηγική συμπεριφορά για μη αποπληρωμή των δανείων.

Αργούν οι εκποιήσεις

Στο θέμα του χρόνου ανάκτησης εξασφαλίσεων (υποθηκών), η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή αναφέρει ότι στον τομέα των οικιστικών δανείων το κυπριακό τραπεζικό σύστημα χρειάζεται υπερδιπλάσιο χρόνο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Η απόκτηση της εξασφάλισης χρειάζεται 6,4 χρόνια (μέσος όρος), σε σύγκριση με 3,1 που είναι ο αντίστοιχος ευρωπαϊκός μέσος όρος. Αντίστοιχα, το ποσοστό της καθαρής αξίας της ανάκτησης στην Κύπρο είναι το τέταρτο χαμηλότερο στην ΕΕ και ανέρχεται στο 28,2% της αξίας του δανείου, έναντι 43,9% του ευρωπαϊκού μέσου όρου.

Αντίθετα, για ανάκτηση ενός μη εξυπηρετούμενου δανείου (απόκτηση εξασφάλισης-εκποίηση) που σχετίζεται με εμπορικά ακίνητα, η Κύπρος χρειάζεται 2,1 χρόνια κατά μέσο όρο, σε σύγκριση με 4,1 χρόνια, που είναι ο ευρωπαϊκός μέσος όρος. Το καθαρό ποσοστό ανάκτησης ανέρχεται σε 23,3% του δανείου, κατά μέσο όρο, έναντι 38,4% του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Σε ό,τι αφορά την περίοδο ανάκτησης ενός μη εξυπηρετούμενου δανείου που σχετίζεται με μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ), η αναγκαία περίοδος για την Κύπρο ανέρχεται σε 4,1 χρόνια, έναντι 3,3 χρόνια του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Σε αυτή την πτυχή, η Κύπρος παρουσιάζει την πέμπτη χειρότερη επίδοση μετά την Ιταλία, την Ιρλανδία, τη Μάλτα και την Τσεχία. Η σχετικά μεγάλη περίοδος ανάκτησης δανείων που σχετίζονται με ΜμΕ στην Κύπρο, ενδεχομένως να οφείλεται και στο ότι πολλά δάνεια επαγγελματικής στέγης έχουν ως εξασφάλιση κύρια κατοικία.

Πολύ μεγάλη είναι και η περίοδος ανάκτησης δανείων για καταναλωτικά δάνεια, με την Κύπρο να κρατά την «πρωτιά» στον απαιτούμενο χρόνο εκποίησης, με 7,1 χρόνια, κατά μέσο όρο, έναντι 3,7 ετών που είναι ο ευρωπαϊκός μέσος όρος.

Πηγή: Ο Φιλελεύθερος