Μια ανάσα από το ιστορικό υψηλό τους – που σημειώθηκε το γ' τρίμηνο του 2008 στις 102,2 μονάδες – βρίσκονται οι τιμές των ακινήτων στην Ελλάδα σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδας (στην Αθήνα το ρεκόρ έχει ήδη σπάσει). Σύμφωνα με την Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας ο δείκτης τιμών ακινήτων ο οποίος από τον Οκτώβριο του 2017 συνεχώς αυξάνεται έφτασε στο τον Ιούνιο φέτος στις 99,2 μονάδες.
Και υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις το ρεκόρ να σπάσει αφού όπως επισημαίνει η κεντρική τράπεζα «Βραχυπρόθεσμα οι τιμές εκτιμάται ότι θα συνεχίσουν την ανοδική τους τάση όσο η ζήτηση από το εξωτερικό διατηρείται ισχυρή». Σε αυτό θα πρέπει να προστεθεί και η υποτονική δραστηριότητα του κατασκευαστικού κλάδου που δεν επιτρέπει την αναπλήρωση του αποθέματος ακινήτων
Με τόσο υψηλές τιμές ακινήτων και ταυτόχρονα υψηλά επιτόκια ( οι τρεις διαδοχικές μειώσεις επιτοκίων της ΕΚΤ έχουν περάσει σε πολύ μικρό βαθμό στο κόστος δανεισμού καθώς είναι πολύ πρόσφατες). Η ζήτηση για στεγαστικά δάνεια μειώθηκε το γ' τρίμηνο φέτος με τον ρυθμό μεταβολής τους τον Αύγουστο να βρίσκεται στο -2,7%. Στη θεωρία, επίκειται ανάκαμψη όσο το κόστος δανεισμού θα μειώνεται εξαιτίας της μείωσης των επιτοκίων.
Το πρώτο μισό της φετινής χρονιάς συνολικά τα δάνεια που δόθηκαν με εξασφάλιση οικιστικό ακίνητο ( περιλαμβάνονται και καταναλωτικά ή επισκευαστικά δάνεια αλλά και δάνεια σε ελεύθερους επαγγελματίες και ατομικές επιχειρήσεις) είναι αυξημένα αλλά τα ποσά που εκταμιεύονται είναι πολύ χαμηλότερα σε σχέση με πέρυσι. Εκταμιεύτηκαν 593εκατ€, +17% σε σχέση με πέρυσι όμως το μέσο δάνειο έτσι όπως προκύπτει από την εξέταση των στοιχείων είναι μόλις ύψους 57.900€ έναντι 77.200€ πέρυσι. Τα φετινά δάνεια δηλαδή είναι χαμηλότερα κατά 25% μεσοσταθμικά σε σχέση με τα περσινά.
Το 94,7% των δανείων δόθηκε όπως είναι αναμενόμενο από τις 4 μεγάλες συστημικές τράπεζες. 4,3% είναι το μερίδιο των μικρότερων εμπορικών τραπεζών και μόλις 1% των συνεταιριστικών.
Με βάση τα παραπάνω η μέση εκταμίευση είναι μόλις στο 61,2% της αξίας του υπό υποθήκευση ακινήτου από 61,7% το πέρυσι. 9 στα 10 δάνεια είναι μικρότερα από το 80% της αξίας του υπό υποθήκευση οικιστικού ακινήτου. Σχεδόν 1/3 (29%) φτάνει το πολύ στο 50%.
Ο δείκτης δανείου προς εισόδημα κατά την έκδοση διαμορφώθηκε στο 3,8 που σημαίνει ότι το ύψος του δανείου είναι σχεδόν 4 φορές υψηλότερο από το διαθέσιμο ετήσιο εισόδημα του δανειολήπτη.
Με βάση πάντως την ταξινόμηση της Κεντρικής Τράπεζας, το 72,9% των δανείων που εκταμιεύονται ανήκουν στην κατηγορία χαμηλού κινδύνου αθέτησης καθώς οι δανειολήπτες κρίνεται ότι έχουν επαρκές εισόδημα και ικανοποιητική ικανότητα εξυπηρέτησης του δανείου. Το 26,9% ανήκει στη μεσαία κατηγορία και μόλις στο 0,2% δίνεται σε δανειολήπτες που δεν έχουν επαρκές εισόδημα και άρα ικανοποιητική ικανότητα εξυπηρέτησης του δανείου.
Σχεδόν όλοι οι δανειολήπτες που προχωρούν στη λήψη δανείου, έχουν ως στόχο την αγορά ακινήτου για ιδιοκατοίκηση. Μόλις 3 στα 100 δάνεια αφορούν αγορά ακινήτου προς εκμίσθωση.
Σχεδόν όλα τα δάνεια είναι πλήρως χρεολυτικά
45% των δανείων έχουν αρχική περίοδο σταθερού επιτοκίων μεγαλύτερη των 10 ετών
15% των δανείων έχουν αρχικό σταθερό επιτόκιο τα πρώτα 5-10 χρόνια.
16% των δανείων έχει αρχικό σταθερό επιτόκιο έως 12 μήνες με την ΤτΕ να σημειώνει ότι η πλειονότητα των δανειοληπτών προστατεύεται από περαιτέρω αυξήσεις των βασικών επιτοκίων.
Το μέσο δάνειο διαρκεί 24,3 έτη
16% των δανειακών συμβάσεων έχει διάρκεια έως 15 έτη
35% έχει διάρκεια 15-25 έτη
44% με διάρκεια 25-30 έτη
5% είναι διάρκειας άνω 30 ετών