Του Γιώργου Μουσκίδη*
Οι ενέργειες της κυβέρνησης, και δεν είναι υπερβολή αυτό, οδηγούν τους ιδιοκτήτες ακινήτων από το κακό στο χειρότερο.
Συγκεκριμένα, με τις πράξεις τους οι κυβερνώντες οδήγησαν τα ενοίκια στα ύψη, χώρισαν τους ιδιοκτήτες σε δύο κατηγορίες και τώρα με τις τελευταίες εξαγγελίες τους οδηγούν τα πράγματα σε περαιτέρω αδιέξοδο.
Ειλικρινά, διερωτάται κανείς, εάν τα υπουργεία Οικονομικών, Εσωτερικών και Δικαιοσύνης αντιλαμβάνονται πως ενεργούν οι δυνάμεις της αγοράς, δηλαδή η ζήτηση και η προσφορά στον τομέα των ακινήτων και αν τους λαμβάνουν υπόψιν, όταν παίρνουν αποφάσεις.
Μερικά από τα κακώς έχοντα είναι το ενοικιοστάσιο, το οποίο σε γενικές γραμμές επηρεάζει τα μισά ακίνητα που ενοικιάζονται.
Όταν στην κρίση του 2013, τα ενοίκια, κοινή συναινέσει ενοικιαστή – ιδιοκτήτη, είχαν μειωθεί κατακόρυφα και για τις επόμενες τέσσερις διετίες καθορίστηκε από την κυβέρνηση μηδενική αύξηση, αντιλαμβάνεται ο οποιοσδήποτε ότι τα συγκεκριμένα ενοίκια παρέμειναν στον πάτο. Κατά συνέπεια, κανένας ενοικιαστής δεν εγκατέλειψε και δεν προτίθεται να εγκαταλείψει τα ενοικιοστασιακά ακίνητα με τέτοια χαμηλά ενοίκια.
Τα υπόλοιπα μισά ενοίκια, για τα οποία μπορούν οι ιδιοκτήτες να ζητήσουν αύξηση, όπως ήταν φυσικό αυξήθηκαν σημαντικά.
Είναι φυσιολογικό, όταν η ζήτηση αυξάνεται, και τα μισά υποστατικά δεν είναι διαθέσιμα να οδηγηθούν σε μεγάλη αύξηση τα υπόλοιπα ενοίκια. Πέραν της αρνητικής επίδρασης που έχει στον τομέα των ενοικίων, χώρισαν και τους ιδιοκτήτες σε δύο κατηγορίες. Αυτούς που έχουν ενοικιοστασιακά ακίνητα και βρίσκονται στο χείλος της χρεοκοπίας και τους «προνομιούχους», που μπορούν να καθορίζουν το ύψος των ενοικίων τους, μετά από διαπραγμάτευση με τους ενοικιαστές.
Ένα άλλο πρόβλημα είναι ότι τα ενοίκια υπερφορολογούνται. Πληρώνεται φόρος εισοδήματος, άμυνα και πρόσφατα ΓεΣΥ.
Δεν αντιλαμβάνονται ότι αναγκαστικά οι υψηλοί φόροι θα μετακυλιστούν στους ενοικιαστές και άρα θα οδηγήσουν σε αύξηση των ενοικίων;
Τη στιγμή που γράφουμε αυτές τις γραμμές, δεν έχουν δοθεί πολλές λεπτομέρειες για το νέο πλαίσιο στεγαστικής πολιτικής που εξήγγειλε η κυβέρνηση.
Ένα θετικό στοιχείο φαίνεται ότι είναι η αναμενόμενη σημαντική αύξηση της επιδότησης των ενοικίων, για όσους αυτή προορίζεται. Όπως αποφάσισε το Υπουργείο Εργασίας, θα δοθεί 60% επιδότηση στα αγοραία ενοίκια.
Όχι απλώς αρνητικό, καταστροφικό θα μπορούσαμε να πούμε, είναι η ανάθεση στον ΚΟΑΓ η κατασκευή καταυλισμών για στέγαση φτωχών συνανθρώπων μας, γκετοποιώντας τους και δακτυλοδείχνοντας τους εν έτει 2019.
Δεν φτάνει το ότι θα μαντρώσουν αρκετούς συμπατριώτες μας σε μεγάλους συνοικισμούς, επιτρέπουν να μειωθεί και το εμβαδόν ανά μονάδα, για κάθε διαμέρισμα, κάτω από το ελάχιστο που προνοούσε η νομοθεσία για εσωτερικό καλυμμένο χώρο.
Είναι δεύτερης κατηγορίας πολίτες οι συγκεκριμένοι;
Σωστά δόθηκε επιπρόσθετος συντελεστής δόμησης για αναπτύξεις μέρος των οποίων θα παραχωρεί για προσιτή κατοικία (είτε για πώληση είτε για ενοικίαση).
Πού βρήκαν όμως οι εισηγητές στο Υπουργείο Εσωτερικών ότι το οικόπεδο στο οποίο θα γίνει η ανάπτυξη, πρέπει να έχει κατ’ ελάχιστον 2000 τ.μ. εμβαδόν;
Όλοι γνωρίζουμε ότι ένα κανονικό οικόπεδο κυμαίνεται από 520 μέχρι 600 τ.μ., στις ζώνες υπό αναφορά.
Όταν το 99% των οικοπέδων είναι του προαναφερθέντος εμβαδού, πώς σκέφτηκε και πού βρήκε τα οικόπεδα των 2000 τ.μ. η κυβέρνηση;
Μήπως θέλει να εξυπηρετήσει συγκεκριμένους μεγάλο – ιδιοκτήτες γης;
Ή μήπως επιθυμεί αυτές οι αναπτύξεις να είναι μεγάλες και να ξεχωρίζουν από τις υπόλοιπες πολυκατοικίες, Σοβιετικού τύπου, για να κονσερβοποιούν και να στιγματίζουν τους ενοίκους;
Τελειώνοντας να αναφέρουμε ότι η εισήγησή μας στο Υπουργείο Εσωτερικών, όταν μελετούσαν τα συγκεκριμένα μέτρα, ήταν να δοθούν κίνητρα στους ιδιοκτήτες των παλιών κτιρίων, στο κέντρο των πόλεων, για να επιδιορθωθούν και να προσθέσουν επιπρόσθετες οικιστικές μονάδες, πράγμα που το δικαιούνται με βάση τις υφιστάμενες πολεοδομικές ζώνες.
Κίνητρα όπως μη πληρωμή για χώρους στάθμευσης που δεν υπάρχουν; Ίσως χαλαρώσεις για τοποθετήσεις μηχανικών και αυτοματοποιημένων χώρων στάθμευσης στο σύνορο της ανάπτυξης; Γιατί όχι και επιδότηση από τα σχετικά ταμεία για τοποθέτηση αυτοματοποιημένων χώρων στάθμευσης, ανελκυστήρων, αλουμίνια με διπλά τζάμια και άλλα υλικά για βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης κλπ.
Αντί αυτού αφήνονται στο έλεος του χρόνου τα παλιά κτίρια, να δημιουργούν μια εικόνα τραγική και το κυριότερο να προκύπτει και θέμα ασφάλειας και μείωσης της αξίας στους ιδιοκτήτες και υποβάθμιση της ποιότητας ζωής στους κατοίκους.
Εθελοτυφλούν οι αρμόδιοι ή δεν κυκλοφορούν στα κέντρα των πόλεων;
Πότε επιτέλους, θα σταματήσουμε να αποφασίζουμε με προχειρότητα και στα λάθη να προσθέτουμε καινούρια λάθη;
*Διευθυντής FOX Smart Estate Agency
Πρόεδρος Κυπριακού Συνδέσμου Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΚΣΙΑ)