Του Ανδρέα Α. Ανδρέου*

Είναι αυτοί που πιστεύουν πως τα ζευγάρια περνούν σοβαρές κρίσεις ανά επταετία. Φαίνεται πως εμείς σαν χώρα επίσης. Το σκηνικό αυτές τις μέρες θυμίζει έντονα αυτό του 2013. Οι δρόμοι άδειοι σε σχέση με τη συνήθη καθημερινότητα και αυτοί που μετακινούνται δεν ξέρουν καλά – καλά γιατί το κάνουν. Τότε, είχαμε κλειστές τις τράπεζες και δεν ξέραμε τι θα μας ξημέρωνε, τόσο σε προσωπικό όσο και σε επιχειρηματικό/ επαγγελματικό επίπεδο. Είχαμε μόνο ένα θέμα συζήτησης και κολυμπούσαμε σε αχαρτογράφητα νερά αποσβολωμένοι σαν χάννοι, μη πιστεύοντας το τι μας συνέβαινε. Η ειδοποιός διαφορά του τότε με το σήμερα είναι πως αυτή η κρίση δεν αφορά μόνο εμάς είναι παγκόσμια και είμαστε όλοι εν δυνάμει θύματά της.

Το δε χειρότερο είναι πως μια πιο ολοκληρωμένη αποκωδικοποίησή της καταλήγει στο ότι δεν είναι μόνο θέμα υγείας, είναι και θέμα ζωής και θανάτου, είναι και θέμα οικονομικής επιβίωσης, αλλά είναι και θέμα επανακαθορισμού της παγκόσμιας οικονομικής και ηγεμονικής τάξης.

Είναι αυτοί που πιστεύουν πως το μικρότερο από τα πιο πάνω προβλήματα είναι το θέμα της υγείας, υποστηρίζοντας πως αυτή η κρίση θα χρεοκοπήσει πολύ περισσότερους από όσους θα σκοτώσει. Προχωράνε και ένα βήμα πιο κάτω για να εισηγηθούν πως είναι η ώρα να κάνουν στην άκρη οι γιατροί και να αναλάβουν οι οικονομολόγοι, επειδή το πράγμα άρχισε να βγαίνει πραγματικά εκτός ελέγχου. Καλούν κυβερνήσεις και κεντρικές τράπεζες να επέμβουν άμεσα και με πιο αποφασιστικό τρόπο από ό,τι και όσα έπραξαν το 2008 για να αντιστραφεί αυτό που φαντάζει σαν μια ολιστική καταστροφή. Είναι γεγονός πως το να έχουμε την Κίνα που ευθύνεται για το ένα τρίτο της παγκόσμιας παραγωγής κλειστή και τις αλυσίδες τροφοδοσίας ανά το παγκόσμιο κομμένες, ωθεί με ανεξέλεγκτο ρυθμό τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις σε βέβαιη χρεοκοπία. Και όταν συμβεί αυτό τότε είναι γνώριμο για εμάς το τι σημαίνει μη εξυπηρετούμενα δάνεια και κίνδυνος να χάσεις το σπίτι και την περιουσία σου.

Σε απόλυτο συγχρονισμό έχουμε και τον πόλεμο Ρωσίας και Σαουδικής Αραβίας στις τιμές του πετρελαίου – χώρες οι οποίες μπορούν για κάποιο διάστημα να αντέξουν τις χαμηλές τιμές, αλλά η Αμερική αδυνατεί. Αν αδυνατήσει η αμερικάνικη οικονομία θα ανατροφοδοτήσει την ήδη υπάρχουσα παγκόσμια κρίση με πολλαπλασιαστικό τρόπο. Μετά έχουμε το γεγονός ότι εξανεμίστηκαν ήδη τρισεκατομμύρια από τα χρηματιστήρια, αεροπορικές εταιρείες παρκάρουν τα αεροπλάνα τους και ταξιδιωτικοί πράκτορες κοιτάνε με απλανές βλέμμα τα screen savers των οθονών τους.

Οι επενδυτές σε παγκόσμιο επίπεδο έχουν κρυφτεί σαν σαλιγκάρια στα καβούκια τους και δεν αποτολμάνε τίποτα υπό αυτό το καθεστώς αβεβαιότητας, για να μην πούμε μετά βεβαιότητας πως προσπαθούν να μετρήσουν τις απώλειες τους λόγω της πτώσης των χρηματιστηριακών αξιών και της ακινησίας που παρατηρείται σε τομείς, όπως αυτός των ακινήτων αλλά και υποτομείς των ακινήτων που έχουν να κάνουν με τουρισμό. Ιδέες για μέτρα που ακούγονται από κυβερνήσεις που έχουν να κάνουν με αναστολή πληρωμής φορολογικών υποχρεώσεων και άλλα συναφή, δεν είναι αρκετά για να σώσουν την κατάσταση. Απλά μεταφέρουν το πρόβλημα παρακάτω. Πρέπει όλοι αυτοί να λειτουργήσουν πιο ευφάνταστα. Χρειάζεται να εισακουστούν οι οικονομολόγοι που θα υποδείξουν ριζοσπαστικά μέτρα, αλλά χρειάζονται και οι πολιτικοί που με σύμπνοια θα τα εφαρμόσουν.

Και αυτό αφορά ειδικά εμάς που έχουμε μια φυσική ροπή στο να πιστεύουμε πως ό,τι δεν έρχεται από εμάς, δεν αποτελεί καλή ή την καλύτερη λύση και πάμε κόντρα. Εγώ είμαι από αυτούς που πιστεύουν πως είναι προτιμότερη η δραστική εφαρμογή αυστηρότατων μέτρων περιορισμού και κλεισίματος των πάντων για τρεις με τέσσερις βδομάδες, παρά η εφαρμογή ημίμετρων για παρατεταμένο χρονικό διάστημα. Πιστεύω έντονα πως η οικονομική ζημιά θα είναι στην πρώτη περίπτωση πολύ μικρότερη από ό,τι στη δεύτερη. Συνάμα, δίνεται η ευκαιρία να νοσήσουν όσοι θα νοσήσουν σταματώντας την εξάπλωση το ιού σε νέα κρούσματα με απότομη εξαφάνισή του. Στην ακραία περίπτωση που αυτό το εφάρμοζε η κάθε χώρα η πανδημία θα εξαφανιζόταν σε 3-4 βδομάδες λόγω και του διαφορετικού σταδίου που βρίσκεται η κάθε χώρα σε σχέση με τον ιό. Σε ατομικό επίπεδο, όλοι πρέπει να εφαρμόσουμε αυστηρά τον αυτοπεριορισμό. Καλή δύναμη folks!

*MRICS, CEO, APS Andreou Property Strategy – Chartered Surveyors