Του Πανίκου Σταυρινού
Ο μεγάλος υψωμός στις τιμές των οικοπέδων κι από την άλλη τα ψηλά κόστη των οικοδομών εμποδίζουν τους ανθρώπους των χαμηλών εισοδηματικών τάξεων να αποκτήσουν ιδιόκτητη κατοικία στην Κύπρο. Προσπάθειες για να γίνει η απόκτηση τέτοιας κατοικίας στην Κύπρο προσιτή στις τσέπες των πιο πάνω ανθρώπων προσέκρουαν πάντα στους δυο παράγοντες που αναφέρθησαν πιο πάνω ώσπου μια μέρα οι άνθρωποι αυτοί, κάτω από την πίεση της ανάγκης βρήκαν τη μέθοδο των μισών οικοπέδων.
Σίγουρα η μέθοδος των μισών οικοπέδων, που με τη πάροδο του χρόνου γινόταν ολοένα και πιο δημοφιλής, έφερε μαζί της πολλές και σοβαρές περιπλοκές στις οποίες έπρεπε να δοθεί κάποια λύση το συντομότερο δυνατό. Κι οι περιπλοκές αυτές προέρχονταν τόσο από τις διαφωνίες που είχαν μεταξύ τους οι συνιδιοκτήτες του οικοπέδου όσο κι από τις δυσκολίες που προκαλούνταν από τις πρόνοιες του περί ρυθμίσεως οδών και οικοδομών νόμου κεφ 96 που απαγόρευαν, και συνεχίζουν και σήμερα να απαγορεύουν τη δημιουργία οικοπέδων μικρότερων σε εμβαδό από 520τμ2.
Κάτω από τις πιεστικές αυτές συνθήκες και με στόχο να βοηθηθούν οι ιδιοκτήτες των μισών οικοπέδων που ήταν μεριδιούχοι να αντεπεξέλθουν στις δυσκολίες που αντιμετωπίζαν οι υπεύθυνες αρχές της δημοκρατίας (Εκτελεστικές και Νομοθετικές) μερίμνησαν για την θέσπιση της νέας νομοθεσίας 189/86 με την οποία, όπως είπαμε και νωρίτερα, εξουσιοδοτείται ο Διευθυντής του κτηματολογίου να επιλαμβάνεται των περιπτώσεων των μισών οικοπέδων να επιτρέπει την υποδιαίρεση εγκεκριμένων οικοπέδων που κατέχονται από δυο ιδιοκτήτες σε αδιαίρετα μερίδια και να απαλλάσσει αυτούς από τους κόπους και τις ταλαιπωρίες να αποτείνονται και να παίρνουν άδειες και πιστοποιητικά έγκρισης από της αρμόδιες αρχές για τις τέτοιες υποδιαιρέσεις.
Σύμφωνα με τις πρόνοιες της νέας νομοθεσίας αιτήσεις για τέτοιες υποδιαιρέσεις υποβάλλονται στο Διευθυντή του Κτηματολογίου είτε από κοινού από τους δυό συνιδιοκτήτες - ή από τον ένα συνιδιοκτήτη του οικοπέδου όταν φυσικά αυτοί συμφωνούν όχι μόνον ως προς τον τρόπο υποδιαίρεσης αλλά επίσης και ως προς το υποδιαιρεμένο οικόπεδο που θα πάρει ο καθένας συνιδιοκτήτης. Στην περίπτωση που θα υπάρχει διαφωνία μεταξύ τους δυο συνιδιοκτήτες των οικοπέδων - ο συνιδιοκτήτης του οικοπέδου καταφεύγει στην μέθοδο της αναγκαστικής υποδιαίρεσης των οικοπέδων. Και στις δύο περιπτώσεις η κοινή αίτηση υποβάλλεται πάνω σε έντυπο φόρμα 259Α, υπογράφεται από τους δύο συνιδιοκτήτες ή από τον ένα.
Τα έντυπα πρέπει να κατατεθούν μετά την συμπλήρωση τους στο κατά τόπους επαρχιακά κτηματολόγια Κύπρου με τους σχετικούς τίτλους και τα απαιτούμενα κτηματολογικά δικαιώματα.
Παρά τοις διατάξεις του νόμου ότι το ελάχιστο εμβαδό του οικοπέδου στην Κύπρο πρέπει να είναι μικρότερο από 520τμ2, αν τα οικόπεδο είναι εγγεγραμμένο επί ονόματι 2 φυσικών προσώπων κατά εξ αδιαιρέτου σε 2 ίσα μερίδια. ο Διευθυντής παραλαμβάνει την αίτηση ενός από του συνιδιοκτήτη του οικοπέδου και το υποδιαιρά σε 2 ξεχωριστά οικόπεδα και εκδίδει τίτλο ξεχωριστό επι ονόματι των συνιδιοκτητών των οικοπέδων.
Νοείται ότι το οικόπεδο μικρότερο των 520τμ2 όταν ήταν εγγεγραμμένο το οικόπεδο σε 2 άτομα κατά την ημερομηνία έναρξης του παρόντος νόμου 19/12/1986 επι ονόματι δύο φυσικών ατόμων κατά εξ αδιαιρέτου ίσων μεριδίων τότε ο Διευθυντής του κτηματολογίου μπορεί να υποδιαιρέσει το οικόπεδα σε 2 ξεχωριστά οικόπεδα και να εκδόσει ξεχωριστό τίτλο ιδιοκτησίας.
Νοείται ότι ουδείς Κύριος του οικοπέδου δύναται να εγγραφεί ιδιοκτήτης πέραν του ενός οικοπέδου το οποίο προέκυψε εξ υποδιαιρέσεως εκτός αν αποκτά μισό οικόπεδο δυνάμει κληρονομιάς ,ή δωρεά υπό την σύζυγο ή από συγγενής του μέχρι 3 βαθμού.
Δηλαδή με άλλα λόγια ο κάθε άτομο που είναι συνιδιοκτήτης οικοπέδου δικαιούται μια φορά στην ζωή του να διαχωρίσει μισό οικόπεδο εκτός από το να αποκτήσει δυνάμει κληρονομιάς ή δυνάμει δωρεάς δεν υπάρχει περιορισμός.
Σε περίπτωση που υπάρχει διαφωνία μεταξύ των δύο συνιδιοκτητών τότε ο Διευθυντής του κτηματολογίου το λύνει το ζήτημα με κλήρο. Αν μετά τον διαχωρισμό κατόπιν οποιασδήποτε αιτίας είτε λόγω της φύσης της ιδιοκτησίας ο Διευθυντής του Κτηματολογίου δεν μπορέσει να δημιουργήσει τεμάχια ίσης αξίας τότε ο Διευθυντής του Κτηματολογίου έτσι που το τεμάχιο που θα δοθεί στον ένα συνιδιοκτήτη του οικοπέδου να έχει την ίδια ακριβώς αξία με τον άλλο συνιδιοκτήτη του οικοπέδου τότε ο Διευθυντής του Κτηματολογίου στην Κύπρο μπορεί να διατάξει τον συνιδιοκτήτη του οικοπέδου που παίρνει περισσότερη αξία να αποζημιώσει τον ιδιοκτήτη του οικοπέδου που παίρνει μικρότερη αξία δηλαδή ο συνιδιοκτήτης του οικοπέδου που παίρνει το μισό οικόπεδο και είναι μεγαλύτερης αξίας να πληρώσει την διαφορά στον συνιδιοκτήτη του οικοπέδου με την μικρότερη αξία.
Καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι για να είναι δυνατός ο διαχωρισμός του οικοπέδου σε 2 μισά οικόπεδα πρέπει να συντρέχουν τα πιο κάτω:
- 1) To οικόπεδο που ζητήθηκε να γίνει η υποδιαίρεση πρέπει να έγινε σύμφωνα με τις διατάξεις περί ρυθμίσεων οδών και οικοδομών νόμος.
- 2) Τα μερίδια των οικοπέδων να είναι τιτλοποιημένα στο όνομα εκείνων που υπογράφουν την αίτηση για υποδιαίρεση.
- 3) Τα μερίδια των οικοπέδων να είναι ίσα και να μην είναι μικρότερα από το 1/2.
- 4) Αν το οικόπεδο είναι εγγεγραμμένο στο όνομα πέρα περισσότερων των 2 φυσικών προσώπων τότοε μπορεί να υποδιαιρεθεί το οικόπεδο αυτό σε χωριστά οικόπεδα όσοι είναι οι συνιδιοκτήτες των οικοπέδων νοούμενου ότι το εμβαδό των οικοπέδων να είναι το ελάχιστο 260τμ2.
- 5) Τόσο ο ένας συνιδιοκτήτης του οικοπέδου στην Κύπρο όσο και ο άλλος να μην είναι εταιρεία, οργανισμός να είναι φυσικά πρόσωπα.
- 6) Το εμβαδό του οικοπέδου που ζητήθηκε η υποδιαίρεση να μην είναι μικρότερο από 520τμ2. Ωστόσο οικόπεδο με μικρότερο εμβαδό από 520 τμ2 μπορούν να υποδιαιρεθούν αν κατά την 19/12/1986 δηλαδή κατά την εφαρμογής της συμφωνίας τα οικόπεδα ήταν ήδη τιτλοποιημένα σε 2 ίσα μερίδα και όχι μικρότερα του 1/2 μεριδίου στο όνομα 2 φυσικών προσώπων.
- 7)Τα δυο μισά οικόπεδα στην Κύπρο που θα προκύψουν από την υποδιαίρεση να χρησιμοποιηθούν για στεγαστικούς σκοπούς και οι οικοδομές που θα ανεγερθούν μέσα σε αυτά να έχουν εφαπτόμενους τοίχους στο κοινό τους σύνορο.
- 8) Το οικόπεδο του οποίου θα γίνει η υποδιαίρεση να είναι κενό, δηλαδή να μην έχει κτίρια μέσα σε αυτό, ή αν έχει μέσα σε αυτό τα κτίρια να βρίσκονται στο μισό μέρος του οικοπέδου. Και τούτο γιατί αν υπάρχουν κτίρια και στα δύο μισά μέρη του οικοπέδου τότε η περίπτωση ξεφεύγει από της πρόνοιες της νομοθεσίας και καλύπτεται από το άρθρο 3(1)(δ) του περί ρυθμίσεως οδών και οικοπέδων νόμου που σημαίνει πως για την τέτοια υποδιαίρεση χρειάζεται η έκδοση άδειας διαχωρισμού και πιστοποιητικού έγκρισης από την αρμόδια αρχή.
- 9) Στην Κύπρο δεν επιτρέπεται σε κανένα να διαχωρίσει και να πάρει τίτλο ιδιοκτησίας ξεχωριστό για το μισό του οικόπεδο για πέρα από ένα οικόπεδο. Εξαίρεση μπορεί να γίνει μόνον στις περιπτώσεις απόκτησεις μισού οικοπέδου από συγγενή μέχρι 3 βαθμού.
Προς προβληματισμό Τι θα γίνει συμβεί όμως αν κάποιος συνιδιοκτήτης με ένα άτομο ο οποίος έχει υποδιαιρέσει το οικόπεδο σε άλλο μισό οικόπεδο θα απορριφθεί ή αίτηση, αν απορριφθεί τότε τέτοια ενέργεια αποτελεί όχι μόνο άνιση μεταχείριση αλλά και δυσμενή διάκριση σε βάρος του Δεύτερου.
Σήμερα σας μίλησα για των νόμων των μισών οικοπέδων για την Κύπρο και πως μπορούν να διαχωριστούν
Ο νόμος των μισών οικοπέδων στην Κύπρο έχει γίνει κατα εξαιρέσει για να βοηθήσει της ασθενέστερες τάξεις να αντεπεξέλθουν οικονομικά διότι τα οικόπεδα έχουν ακριβαίνει πολλοί.