Του Αντώνη Λοίζου*
΄Εχει από πολλά χρόνια καθιερωθεί στην Αμερική και μετά στην Ευρώπη, η ανέγερση συγκροτημάτων κατοικιών αφυπηρέτησης επί οργανωμένης βάσης, ενώ πρόσφατες αναπτύξεις στην Ισπανία δείχνουν τις τάσεις ενός νέου «concept», που ίσως να ενδιαφέρει τους Κύπριους επιχειρηματίες ανάπτυξης ακινήτων/επενδυτές.
Όταν αναφέρεται κάποιος σε κατοικίες αφυπηρέτησης, στο μυαλό κάθε Κύπριου έρχεται η άθλια εικόνα των πλείστων οίκων ευγηρίας, που μόνο ντροπή μπορεί να προκαλέσει. ΄Ανκαι υπάρχουν νέες μονάδες τέτοιου είδους με ψηλές προδιαγραφές, εντούτοις οι κατοικίες αφυπηρέτησης είναι ένα άλλο πιο αναβαθμισμένο προϊόν, που να στοχεύει τόσο σε Κύπριους, όσο και σε ξένους αγοραστές/επενδυτές. Τα έργα αυτά έχουν τις δικές τους προδιαγραφές, ψηλής ποιότητας και με διευκολύνσεις για τους ενοίκους. Είναι ένα «concept» μεταξύ πλήρους ιδιοκτησίας και οργανωμένου συγκροτήματος με ενιαία διαχείριση. Σε γενικές γραμμές ο κύκλος της κατοικίας στην Κύπρο ξεκινά από το νεαρό ζευγάρι που αγοράζει ένα διαμέρισμα, μετά μεταπηδά σε κατοικία των 3-5 υπνοδωματίων, πισίνα κλπ και όταν φθάσει την ηλικία των πέραν των 60+ ετών και το ζεύγος παραμείνει μεν ενεργό, η κατοικία είναι πολύ μεγάλη και μοναχική, ενώ το κόστος/ κόπος συντήρησης και τα διάφορα επίπεδα μας κατοικίας, δυσκολεύουν την διαμονή και την ευχάριστη διαβίωση. Οι οικογένειες δεν είναι πλέον δεμένες όπως ήταν πριν χρόνια, τα παιδιά δεν επισκέπτονται/νοιάζονται ιδιαίτερα για τους γονείς, ενώ οι φίλοι λιγοστεύουν, όπως δυσκολεύει και η διακίνηση. ΄Εργα κατοικιών αφυπηρέτησης στόχο έχουν τους ενεργούς αφυπηρετούντες που επιθυμούν να έχουν μεν την κατοικία τους, η οποία όμως να αντικατοπτρίζει τις συνθήκες ζωής τους στην ηλικία αυτή. Σε γενικές γραμμές τα έργα αυτά έχουν τις εξής προδιαγραφές:
- • Οργανωμένο συγκρότημα με 30-100 μονάδες κυρίως του ενός ή δύο υπνοδωματίων.
- • Οι μονάδες να βρίσκονται σε ενιαίο επίπεδο (ισόγειο) με κήπο ή εάν είναι σε δύο επίπεδα, θα πρέπει να υπάρχει ιδιωτικός ανελκυστήρας ανά μονάδα.
- • Οι πόρτες και ανελκυστήρες να είναι αρκετά πλατιές για να χωρεί καροτσάκι αναπηρικό.
- • Οι μονάδες είναι πλήρως εξοπλισμένες με επίπλωση (κουζινικά), κλιματισμό κλπ.
- • Οι διευκολύνσεις αποτελούνται από το κεντρικό κτίριο ενοίκων (μπαρ, δωμάτια για χαρτιά, μπιλιάρδα, σαΐτες κλπ), διευκολύνσεις σπα και (1-2) εσωτερικές πισίνες, άνετες (1-2) εξωτερικές πισίνες χαμηλού βάθους (1.40 μ.) κατά προτίμηση θερμαινόμενες κλπ.
- • ΄Ολες οι μονάδες να έχουν τα σύγχρονα συστήματα ασφαλείας, απευθείας σύνδεση με τον receptionist, internet και πολυάριθμα κανάλια τηλεόρασης.
- • Οργανωμένη επίσκεψη/σύνδεση με ιατρικό κέντρο για τις ανάγκες των ενοίκων, ιδιωτικό μικρό λεωφορείο για διακινήσεις.
- • Οι μονάδες αυτές διατίθενται υπό μορφή μακροχρόνιας ενοικίασης, η περίοδος της οποίας εξαρτάται από την ηλικία των αγοραστών και τους όρους του έργου. Εάν υποθέσουμε ότι η διάρκεια ζωής είναι 82 χρόνια και ο αγοραστής είναι 60 ετών, τότε είναι λογική μια ενοικίαση της τάξης των 25 ετών. Ο αγοραστής προπληρώνει το ενοίκιο αυτό και εάν πριν της λήξης της ενοικίασης επιθυμεί να το διαθέσει, θα μπορεί να διαθέτει το υπόλοιπο της ενοικιαστικής του περιόδου σε τρίτο άτομο, σε συνεννόηση με τον ιδιοκτήτη της απόλυτης ιδιοκτησίας για επέκταση. ΄Ετσι ο αρχικός αγοραστής δεν είναι εγκλωβισμένος στην διάρκεια ζωής του.
- • Εάν ο αγοραστής δεν κατοικεί μόνιμα (ίδε ξένους) να του επιτρέπεται να ενοικιάζει την μονάδα του σε τρίτους κατά την περίοδο των κενών περιόδων.
- • Εξαιρετικές δραστηριότητες μπορούν να περιλαμβάνουν γήπεδα τένις, green bowling, laser shooting κλπ, που είναι πιο κατάλληλα για τέτοιες ηλικίες.
- • Κλπ
Για να μην υπάρχει σύγχυση, εδώ πρόκειται για ένα π.χ. «ξενοδοχειακό συγκρότημα» όπου ο κάθε ένας χρησιμοποιεί την μονάδα του ως απόλυτος ιδιοκτήτης, χωρίς κανένα περιορισμό, αλλά υπάρχει η οργάνωση, η διοίκηση και η διαχείριση. ΄Ετσι ο κάθε αγοραστής μπορεί να έχει το δικό του αυτοκίνητο και όλες εκείνες τις ανέσεις της απόλυτης ιδιοκτησίας.
Τα πλεονεκτήματα τέτοιων έργων είναι:
- • Η ύπαρξη ατόμων ώριμης ηλικίας που μπορούν να είναι εργαζόμενοι ή όχι.
- • Η άμεση ύπαρξη υπηρεσιών καθαρισμού, συντήρησης, διαχείρισης των κοινών χώρων.
- • Η ύπαρξη συντροφικότητας και συναναστροφής.
- • Η δυνατότητα χρήσης ιδιωτικής βοήθειας (= Φιλιππινέζας) στην ίδια την μονάδα του κάθε αγοραστή με το ανάλογο δωμάτιο.
- • Η απεξάρτηση από τα παιδιά και φίλους που ίσως τότε αυτοί οι φίλοι και/ή ο αφυπηρετήσας να μην επιθυμεί περαιτέρω συνεχή επαφή.
- • Δεν είστε υπόχρεοι να αγοράσετε την κατοικία π.χ. 2 υπνοδωματίων προς €250.000 για περίοδο που θα ξεπεράσει την διάρκεια ζωής, αλλά έστω για 30 χρόνια η ισοδύναμη αξία/κόστος θα είναι γύρω στις €180.000 και για 20 χρόνια €155.000 και για 15 χρόνια €130.000 – ενώ υπάρχει η δυνατότητα ενοικίασης/επαναπώλησης.
- • Είναι κατανοητό ότι σε τέτοια οργανωμένα έργα το κόστος της διαχείρισης/κοινοχρήστων είναι ψηλό και ίσως να ξεπερνά τις €5.000/ χρόνο, αλλά από την άλλη αυτό το κόστος δεν είναι ιδιαίτερα ψηλό ως πρόσθετο κόστος μιας απόλυτης ιδιοκτησίας – ίδε σε αντίθεση κόστος συντήρησης ιδιόκτητης κατοικίας, φόροι κλπ.
Ιδανικές τοποθεσίες ίσως να είναι 3-5 χλμ. μακριά από τις παραλιακές πόλεις σε τοποθεσίες που να προσφέρουν θέα και διευκολύνσεις πλησίον/δίπλα από χωριά (καταστήματα, υπεραγορές, κέντρα αναψυχής) με κύριο προσόν την άνεση χώρων/γης. Ιδανικό έργο ίσως να είναι το ξενοδοχείο Κέρμια στην Αγία Νάπα που ανταποκρίνεται στις πλείστες προδιαγραφές, εκτός, βασικά, την απόσταση από τις πόλεις και τις ανιαρές χειμερινές περιόδους. Στην περίοδο αυτή που διανύουμε της χαμηλής πληρότητας των ξενοδοχείων, η αγορά/μετατροπή υφιστάμενων έργων τουριστικών χωριών να είναι μια (όχι ιδανική) λύση, αλλά αυτή θα απευθύνεται κυρίως για ξένους και δεν θα είναι το concept εφαρμοσμένο στην πλήρη του προδιαγραφή. Απλώς για μια απλή σύγκριση, διπλό δωμάτιο σε ποιότητα ιατρικό κέντρο/δωμάτιο αφυπηρέτησης μαζί με φαγητό χρεώνουν €1.600/άτομο/μήνα που περιλαμβάνει φροντίδα και εάν δύο σε ένα δωμάτιο €900/μηνα/άτομο.
΄Εργα όπως τό πιο πάνω που εισηγούμαστε θα μπορούσαν να ενδιαφέρουν επενδυτικά ταμεία, ασφαλιστικές εταιρείες, ταμεία προνοίας για χρήση αφυπηρετούντων υπαλλήλων και άλλους (διεθνή ή τοπικά). ΄Οσο πρωτοποριακό και να σας φαίνεται, συγκροτήματα σαν αυτά που ξεκίνησαν από την Φλώριδα της Αμερικής, δεν θα αργήσουν να κάνουν την εμφάνιση τους και στην Κύπρο.
* F.R.I.C.S. – Αντώνης Λοίζου & Συνεργάτες Λτδ – Εκτιμητές Ακινήτων & Διαχειριστές ΄Εργων Ανάπτυξης
Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.